VRNJAČKA BANJA

SVE BLAGODETI VODE

Tokom cele godine, posebno u mesecima letnje turističke sezone, Vrnjačka banja svojim posetiocima nudi izuzetno bogat, sadržajan i raznovrstan zabavni program. Sportsko-rekreativni objekti i tereni pružaju vrlo povoljne uslove za rekreaciju i pogodni su za pripreme vrhunskih sportskih ekipa

Vrnjačka banja se nalazi u centralnom delu Srbije, 200 kilometara od Beograda. Smeštena je na obroncima planine Goč i u dolinama Vrnjačke i Lipovačke reke. Zavisno od položaja pojedinih delova naselja, nadmorska visina Vrnjačke banje se kreće od 200 do 300 metara. Ovo je privredni, politički i kulturni centar opštine sa ukupno 14 naselja na prostoru od oko 240 kvadratnih kilometara. Na području opštine živi oko 25.000 stanovnika, a sama Banja ima oko 10.000.

Mapa lokacije Vrnjačke banje

Šire planinsko turističko područje Vrnjačke banje izbrazdano je zelenim kotlinama kroz koje protiče niz brzih planinskih potoka i rečica na svom putu prema Zapadnoj Moravi. Sve ove rečice i potoci bogati su planinskom pastrmkom. Veće reke, pored Zapadne Morave, su Ibar na zapadu i Rasina na istoku regiona.

Vrnjačku banju karakteriše umerenokontinentalna klima, leta su umereno topla, a zime umereno blage.

Rimljani su koristili blagodeti vode

Panorama Vrnjačke banje

O nastanku Vrnjačke banje nema pisanih dokumenata. Na osnovu pronađenog arheološkog materijala može se sa sigurnošću tvrditi da su vrnjačke mineralne vode korišćeni još u antičko doba. Iako sistematska istraživanja u tom pravcu nisu vršena, izvesna otkrića pružila su nepobitne dokaze da su Rimljani koristili lekovite vrnjačke vode. Na ovom mestu su pronađeni delovi bazena za kupanje i stari rimski izvor – Fons Romanus. Smatra se da nema nikakve sumnje da su za oporavak i odmor svojih legionara Rimljani koristili vrnjačku toplu mineralnu vodu, što je, uostalom, bila njihova praksa u čitavoj tadašnjoj Evropi.

Vrnjačka banja

Sadašnje ime banja je dobila po imenu sela Vrnjci, u čijem su ataru mineralni izvori otkriveni. Nije pouzdano poznato da li su vrnjačke mineralne vode korišćene u poslerimskom periodu. Velika seoba naroda, dolazak Slovena i opšti metež na Balkanu, svakako su za izvesno vreme prekinuli interes i mogućnost korišćenja vrnjačkih mineralnih voda.

Nešto kasnije, u vreme vizantijske uprave, mineralne vode Vrnjačke banje ponovo se koriste, o čemu nam svedoče arheološki nalazi otkriveni u obližnjim lokalitetima. U izvorima iz perioda srpske srednjevekovne države o Vrnjačkoj banji nema podataka iako bi se to moglo očekivati obzirom na neposrednu blizinu značajnih kulturno-političkih centara, manastira Žiče, Ljubostinje i Kruševca, prestonice kneza Lazara.

Šta sve leči banja

Manastir Žiča

Neke legende govore da je lekovitost vrnjačkih voda bila poznata i korišćena u vreme poznije turske vladavine. U Vrnjačkoj banji, kažu legende, lečile su se turske spahije, tražeći da ih mesno stanovništvo hrani i služi. Da bi izbegao služenje agama i begovima, narod je izvore zatrpavao.

Dvorac kulture

Prvog jula 1868. godine obrazovano je "Osnovatelno fundatorsko društvo lekovite kisele vode u Vrnjcima", a 1869. godina se smatra prvom zvaničnom banjsko sezonom sa izvorima tople vode, kupatilom, banjskim lekarima i velikim brojem posetilaca. Početkom XX veka podignuto je više hotela i vila. Eksploatacija mineralnih izvora Vrnjačke banje počela je 1970. godine. Popularna voda iz ove banje u staklenim bocama je veoma brzo osvojila i pronela slavu mesta iz kog potiče.

Izvor "Snežnik"

Vrnjačka banja raspolaže sa sedam mineralnih izvora. "Topla voda", jedinstvena po tome što ima temperaturu ljudskog tela (36,5 stepeni Celzijusa), ubraja se u red ugljeno-kiselih homeotermi i koristi se za piće i kupanje. Hladne mineralne vode "Snežnik" (17 stepeni), "Jezero" (27 stepeni) i "Slatina" (14 stepeni) pripadaju grupi alkalnih zemno-alkalnih akrotopega.

Izvor "Topla voda"

U Vrnjačkoj banji se leče: šećerna bolest, stanje posle preležane žutice, bolesti žučne kese i žučnih puteva, oboljenja pankreasa, čir želuca i dvanaestopalačnog creva, neinfektivna oboljenja tankog i debelog creva, oboljenja organa za varenje, stanje posle hirurškog odstranjivanja žučne kese, hronična ginekološka oboljenja i sterilitet, infekcije bešike i mokraćnih puteva i kamenčići u mokraćnim putevima.

Suzana Stanarević
Stil magazin 35 – 27.08.2007.