BRAZILIJA

GRAD RAŠIRENIH KRILA

Milionski grad, koji ima oblik ptice raširenih krila, pravi je arhitektonski eksperiment, ali bezuspešan, tvrde stručnjaci

Iako je u Brazilu postojala ideja o preseljenju prestonice u unutrašnjost još od 1891. godine, Brazilija je osnovana tek 1956. godine, na podsticaj tadašnjeg predsednika Žuselina Kubičeka, koji je hteo da rastereti prenaseljene krajeve zemlje i da stanovništvo privuče u unutrašnjost.

Mapa lokacije Brazilije

U to vreme je područje grada bila divljina. Grad je izgrađen do 1960. godine, a 21. aprila iste godine je inaugurisan kao novi glavni grad i tada su u njega preseljene sve državne institucije i strane ambasade.

Obećani grad

Brazilija je izgrađena na centralnoj visoravni Brazila, na 1.158 metara nadmorske visine u predelu koji je nekada bio gotovo pust i vrlo malo nastanjen, ali koji je plodan, bogat rudom i vodom, pa zato ima odlične uslove za razvoj. Nalazi se u Saveznom distriktu Brazila, a prilično je udaljen od ostalih velikih gradova Brazila, na primer, od Sao Paula 872 km, a od Rija 930 km. Nalazi se u tropskoj klimatskoj zoni, sa prosečnom godišnjom temperaturom od 20,7 stepeni i 1.555 milimetara padavina godišnje. Kišna sezona traje od oktobra do aprila.

Grad raširenih krila – Brazilija

Oblast Brazilija je 1950. godine imala 36.000 stanovnika, a danas broji 2.455.903 stanovnika u širem gradskom području. Dok je još trajala izgradnja, Brazilci iz cele zemlje su pohrlili u ovaj novi obećani grad privučeni prilikom za nova zaposlenja, kako u državnom tako i u privatnom sektoru. Nažalost, planovi razvoja industrije nisu se ostvarili, tako da u gradu vlada visoka stopa nezaposlenosti. Uz to se nadovezao problem narkomanije, alkoholizma i kriminala u predgrađima. Ipak, Brazilija je i dalje grad sa najvećom stopom uvećanja stanovništva sa 2,8 odsto na godišnjem nivou.

Neuspeo eksperiment

Pogled na Braziliju noću

Pošto se počinjalo iz početka, grad je projektovan i izgrađen po svim zahtevima savremenog urbanizma i ar­hitekture. Projektovali su ga urbanista Lusio Košta, arhite­kta Oskar Nimajer i pejzažni arhitekta Roberto Burl Marks, koji su Braziliji namenili ta­dašnja najmodernija estetska i građevinarska dostignuća.

Plan grada ima oblik ptice raširenih krila, u čijem telu se nalaze najznačajnije upravne i javne zgrade, dok su u kri­lima stambeni blokovi.

Palata Parlamenta Brazila

Grad se i danas veoma brzo širi u skladu sa prvobitnim urbani­stičkim planom. Među zna­menitostima se ističu Palata Parlamenta Brazila na Trgu tri vlasti, televizijski toranj koji je visok 218 m, gradska katedrala, Kubičekov most i predsednička palata Palacio Alvorada.

Gradska katedrala

Izgradnja gradskog metroa je trajala od 1992. do 2001. Međunarodni aerodrom u Braziliji je u 2006. koristilo 9,7 miliona putnika. Brazili­ja je jedini grad na svetu koji je izgrađen u XX veku, a da je stavljen na UNESCO-u listu svetske baštine 1987. godine.

Postoji legenda da je itali­janski sveštenik Don Bosko već 1883. godine u snu video futuristički grad čija lokacija odgovara današnjoj Braziliji, a predsednik Žuselin Kubič­ek jednom je izjavio: "Video sam u snu pticu raširenih krila kako leti nad amazonskom džunglom…", pa je kasnije sam odabrao lokaciju nakon dugo­trajnih letova iznad Amazona.

Arhitekta Lusio Košta rekao je 1968. godine o Braziliji: "Sve je monumentalno, ljud­sko, jednostavno, grandio­zno, asketsko u čistoći forme, redukovano na ono najneo­phodnije." Oskar Nimajer je kasnije priznao da ovaj ek­speriment nije bio uspešan.

Kubičekov most

Biznis turizam

Brazilija je kosmopolitski grad, domaćin za oko 90 am­basada, mesto koje ima širok spektar restorana i kompletnu infrastrukturu za organizova­nje bilo koje manifestacije. Grad je i važno biznis turističko odredište i na taj način umnogome doprinosi lokalnoj ekonomiji, sa desetina­ma hotela raštrkanim u užem centru grada. Krajem oktobra i početkom novembra u Brazi­liji se održava filmski festival na kome se prikazuju najno­viji kratkometražni i dugome­tražni filmovi koji će tek ući u bioskope tokom naredne godi­ne. Jedini problem može biti to što filmovi nemaju prevod.

Pored šetnje, kao najlepšeg načina da se razgleda grad, gradske vlasti su organizova­le i autobuske ture pa je to možda i najlakši način da se obiđe grad za kratko vreme. Cena taksija iznosi oko dva dolara za najkraće relacije. Turistički vodiči nikada ne propuštaju da turiste odve­du u obilazak Memorijalnog centra predsednika Kubičeka, nacionalnog parka Brazilija, zgrade vlade, katedrale, TV tornja...

Pogled na TV toranj

Prodavnice su ugla­vnom otvorene od 9 do 18 ča­sova od ponedeljka do petka i od 9 do 13 časova subotom. Tržni centri rade od 9 do 22 časa od ponedeljka do petka, a neki rade i nedeljom.

S. O.
Stil magazin 144 – 28.09.2009.