Mala zemlja devičanski čiste prirode polako se oslobađa nasleđa kolonijalizma i teškog bremena nedavne prošlosti, pretvarajući se u turistički raj, posebno za one sklone bliskim susretima sa planinskim gorilama, retkom i ugroženom vrstom koja živi u nacionalnom parku "Vulkani"
Ovu brdovitu i zelenu afričku zemlju čiji se najveći deo površine sastoji od visoravni iznad 1.000 metara nadmorske visine, prvobitno je naseljavao pigmejski narod Tva, zatim je, verovatno iz kongoanskih šuma, došao ratarski narod Hutu (Bahuta), koji su u XVI veku pokorili stočarsko-ratnički narod Tutsi (Batusi). Iako manjinsko stanovništvo, Tutsi su preuzeli bantu jezik Huta i ustanovili feudalnu vlast nad pripadnicima većinskog naroda sa kojim se nisu mešali.
Mapa RuandeGodine 1885. Ruanda je postala nemačka kolonija, koji je posle Prvog svetskog rata preuzela Belgija. Tutsi su ostali na vlasti i time se još više produbio jaz između dva naroda. Ustankom 1959. godine Huti su preuzeli vlast i postali dominantna politička snaga u nezavisnoj republici osnovanoj 1962. godine u kojoj su se sporadični građanski ratovi vodili sve do sredine devedesetih prošlog veka.
Biznis kao ujedinitelj
Pre trinaest godina, dok je Ruanda tonula u haos i nasilje plemenskog rata, Pol Rusesabanina je štiteći svoju porodicu uspeo da spase još 1.286 ljudi. Ovo je ukratko radnja filma "Hotel Ruanda", koji nazivaju i afrička "Šindlerova lista", a snimio ga je 2004. godine režiser Teri Džordž, inspirisan istinitom pričom o hrabrosti i dovitljivosti jednog običnog čoveka koji je bio upravnik hotela.
Biznis kao ujedinitelj
Pre trinaest godina, dok je Ruanda tonula u haos i nasilje plemenskog rata, Pol Rusesabanina je štiteći svoju porodicu uspeo da spase još 1.286 ljudi. Ovo je ukratko radnja filma "Hotel Ruanda", koji nazivaju i afrička "Šindlerova lista", a snimio ga je 2004. godine režiser Teri Džordž, inspirisan istinitom pričom o hrabrosti i dovitljivosti jednog običnog čoveka koji je bio upravnik hotela.
Kigali, centar grada Kao svedočanstvo genocida koji je počeo pošto je pod nerazjašnjenim okolnostima 6. aprila 1994. oboren avion u kojem se nalazio predsednik Džuvenal Habarijama, i trajao 100 dana do proterivanja ekstremističke vlade Hutu, ubijeno je više od 800.000 ljudi, uglavnom iz plemena Tutsi. Ostali su spomenici kojih ima u svakom mestu, u svakom selu, često bez ijednog imena, slova, kao kakva nema kamena upozorenja da se prošlost ne sme ponoviti. Verovatno i neće, jer današnja Ruanda, rođena iz pepela etničkih sukoba, zna da ekonomiju drži u svojim rukama i da više ne može da dopusti desetkovanje stanovništva.
Zeleni pejzaži Ruande U Ruandi, koju zovu i zemlja hiljadu brda, uspeli su u onome što je pre 13 godina i njima samima izgledalo nemoguće – Hutu i Tutsi opet žive zajedno. U džepovima imaju nove lične karte u kojima više nije naznačena etnička pripadnost, jedu za istim stolom, svi imaju istu trobojnu zastavu i jedan moto – jedinstvo, posao i ljubav prema otadžbini. Istina, u Kigaliju, prestonici koja ima oko pola miliona stanovnika, mnogi su uvereni da je ipak glavni ujedinitelj ekonomija.
Tridesetdvogodišnji Fidel je Hutu, a njegov ortak u poslu i najbolji prijatelj je pripadnik Tutsi naroda, obojica priznaju da je zarada jedino što ih sada interesuje. Opsesivna želja za novcem vidi se na svakom koraku glavnog grada koji je tokom sukoba bio ozbiljno oštećen a poslednjih godina u velikoj meri obnovljen. Danas centar krase moderna blistava zdanja i novi luksuzni hoteli koji niču kao pečurke posle kiše. Mladima je najveća briga kako da dođu do novog modela mobilnog telefona, modernih cipela i dobre frizure. Sporo ali sigurno približavanje kulturi i zapadnim modelima života više je nego očigledno.
Tridesetdvogodišnji Fidel je Hutu, a njegov ortak u poslu i najbolji prijatelj je pripadnik Tutsi naroda, obojica priznaju da je zarada jedino što ih sada interesuje. Opsesivna želja za novcem vidi se na svakom koraku glavnog grada koji je tokom sukoba bio ozbiljno oštećen a poslednjih godina u velikoj meri obnovljen. Danas centar krase moderna blistava zdanja i novi luksuzni hoteli koji niču kao pečurke posle kiše. Mladima je najveća briga kako da dođu do novog modela mobilnog telefona, modernih cipela i dobre frizure. Sporo ali sigurno približavanje kulturi i zapadnim modelima života više je nego očigledno.
Trka za zaradom – Ruandski franci Zelene plantaže čaja
I dok u Butareu i Kigaliju buduća klasa menadžera i direktora studira uglavnom na engleskom jeziku, preko 90 odsto stanovništva Ruande živi van gradova i bavi se poljoprivredom. Obrađuje se svaki mogući pedalj zemlje. Gde god padne oko, zelene se plantaže čaja, banana, kafe, pamuka, duvana, krompira, a plodovi se svakodnevno, najčešće biciklom, odnose na obližnje pijace.
U tropskoj, nadmorskim visinama znatno ublaženoj klimi uglavnom dobro uspeva, a vegetacija se poklapa sa klimatskim uslovima – na istoku, na visoravnima su savane, na zapadu, na granici sa Kongom oko velikog jezera Kivu su stepe, a planine su obrasle vlažnim i raskošnim šumama.
Turizam – najjači adut
I dok u Butareu i Kigaliju buduća klasa menadžera i direktora studira uglavnom na engleskom jeziku, preko 90 odsto stanovništva Ruande živi van gradova i bavi se poljoprivredom. Obrađuje se svaki mogući pedalj zemlje. Gde god padne oko, zelene se plantaže čaja, banana, kafe, pamuka, duvana, krompira, a plodovi se svakodnevno, najčešće biciklom, odnose na obližnje pijace.
U tropskoj, nadmorskim visinama znatno ublaženoj klimi uglavnom dobro uspeva, a vegetacija se poklapa sa klimatskim uslovima – na istoku, na visoravnima su savane, na zapadu, na granici sa Kongom oko velikog jezera Kivu su stepe, a planine su obrasle vlažnim i raskošnim šumama.
Turizam – najjači adut
Planinski venac Varunga Nacionalni park "Njungve", koji se prostire na preko 970 kvadratnih kilometara, predstavlja najveću sačuvanu planinsku šumu u istočnoj i centralnoj Africi koja u nekom delu svog tamnog srca krije izvorište Belog Nila. Na samo dva sata vožnje od Kigalija prema istoku nalazi se nacionalni park "Akagera" u kome je sa male razdaljine moguće posmatrati mnoge životinje, zebre, bivole, sve vrste antilopa. Ipak, ubedljivo najveća turistička atrakcija Ruande su planinske gorile.
Kad se na eukaliptusu otkrije otkinuta kora i na drvetu ugledaju tragovi oštrih zuba, to je siguran znak da se ide dobrim putem i da su planinske gorile negde u blizini. U veoma gusto pošumljenom nacionalnom parku "Vulkani", koji godišnje poseti preko 10.000 turista, na raznim visinama planinskog venca Varunga živi oko 350 primeraka ovih retkih i ugroženih životinja koje su danas zaštićene zakonom.
Kad se na eukaliptusu otkrije otkinuta kora i na drvetu ugledaju tragovi oštrih zuba, to je siguran znak da se ide dobrim putem i da su planinske gorile negde u blizini. U veoma gusto pošumljenom nacionalnom parku "Vulkani", koji godišnje poseti preko 10.000 turista, na raznim visinama planinskog venca Varunga živi oko 350 primeraka ovih retkih i ugroženih životinja koje su danas zaštićene zakonom.
Za 375 dolara može se uživati jedan sat u društvu gorila Ovo je najidealnije mesto na svetu za njihovo posmatranje u prirodnom staništu. Krčeći mačetom bujno bambusovo rastinje, iskusni vodiči vode najavljene grupe turista (koje ne mogu da broje više od osam osoba i koje moraju da budu potpuno zdrave), visoko u planine, u susret velikim majmunima koji mogu da žive i 45 godina. Samo dve više je prosečna dužina života današnjih stanovnika Ruande. Dozvola za sat vremena boravka među gorilama, koju je potrebno nabaviti nekoliko meseci unapred, staje 375 dolara.
Dajana Fosej sa planinskim gorilama Oni koji su taj susret doživeli opisuju ga kao nezaboravno iskustvo koje adrenalin diže u nebesa. Najmanja razdaljina između posmatrača i gorile je sedam metara, mada životinje često pokazuju interesovanje i želju da se približe ljudima. "Želimo da minimiziramo bilo kakve posledice i zato su nam pravila stroga", veli Ernest Ntagozera, lokalni turistički menadžer, i nastavlja: "Novac dobijen od izdavanja dozvola koristimo za održavanje parka, istraživanja, a služi i za pomoć lokalnoj zajednici."
Ruanda može da se pohvali bogatim biodiverzitetom. Sem gorila, u planinama Varunge živi 86 vrsta sisara, 13 primata, 280 ptica i raste preko 200 vrsta orhideja. Kad su već visoko u planinama, turisti obično žele da obiđu i grob antropologa Dajane Fosej, žene koja je proučavajući i štiteći planinske gorile provela u Ruandi 18 godina i u njoj umrla 1985. godine pod nerazjašnjenim okolnostima.
Ruanda može da se pohvali bogatim biodiverzitetom. Sem gorila, u planinama Varunge živi 86 vrsta sisara, 13 primata, 280 ptica i raste preko 200 vrsta orhideja. Kad su već visoko u planinama, turisti obično žele da obiđu i grob antropologa Dajane Fosej, žene koja je proučavajući i štiteći planinske gorile provela u Ruandi 18 godina i u njoj umrla 1985. godine pod nerazjašnjenim okolnostima.
Memorijalni centar genocida u Kigaliju Svima koji su boravili u Ruandi teško je da spoje lepotu fantastičnih, gotovo nestvarnih pejzaža i iskrenu toplinu ljudi sa dramatičnim dešavanjima iz 1994. godine kojima je posvećen Memorijalni centar genocida u Kigaliju. To je još jedan razlog zbog kojeg se u ovoj zemlji prošlost nerado spominje.
Danas je Ruanda stabilna i jedna od najbezbednijih zemalja Afrike. Kao i svaka zemlja u razvoju, ekonomski je nedovoljno jaka i ima brojne probleme. Ali, uprkos njima, sigurno ide napred, a na putu napretka turizam smatra jednim od glavnih aduta.
Danas je Ruanda stabilna i jedna od najbezbednijih zemalja Afrike. Kao i svaka zemlja u razvoju, ekonomski je nedovoljno jaka i ima brojne probleme. Ali, uprkos njima, sigurno ide napred, a na putu napretka turizam smatra jednim od glavnih aduta.
R. Petrović
Politika MAGAZIN 521 – 23.09.2007.
Politika MAGAZIN 521 – 23.09.2007.
Нема коментара:
Постави коментар