22 април 2011

JERUSALIM

SVAČIJI I NIČIJI GRAD

Grad u kojem se nalaze najznačajniji istorijski spomenici hrišćanstva, judaizma i islama

Jerusalim je grad star 5.000 godina, svačiji i ničiji, odlukom Ujedinjenih nacija proglašen je otvorenim i međunarodnim. Grad u kome je skoro svaki kamen istorija i u kom svaki posetilac bar na trenutak postane hodočasnik. Jerusalim je jedan od najstarijih gradova na svetu i izvorište tri najveće monoteističke religije. Okružen zidovima, stoji već hiljadama godina grad oko kojeg su se lomila koplja od osnivanja u XV veku p.n.e., pa sve do današnjih dana.

Mapa Jerusalima

U starom delu Jerusalima, opasanom zidinama, na samo nekoliko kvadratnih kilometara nalaze se najsvetija mesta tri svetske vere.

Zid plača

Jevrejstvo bi bez Jerusalima, bez Zida plača, bilo bi nezamislivo.

Hristov grob

Takođe, i hrišćanstvo bez Hrama, groba i vaskrsenja Hristovog.

Islam se poslednji pojavio, on smatra da se prorok Muhamed sa jerusalimskog brda uzdigao u nebo.

Džamija na mestu nekadašnjeg Solomonovog hrama

Neki delovi Jerusalima su podjednako sveti svima, i tu nastupaju teškoće. Najveći problem je, ipak, prostrano brdo u istočnom delu, gde se već vekovima nalazi ogromna džamija. Na tom brdu je u vreme Hrista stajao velelepni jevrejski Solomonov hram. U današnje vreme postoji želja da se na istom mestu hram obnovi. Arapi to doživljavaju kao objavu rata celom islamskom svetu. Strasti su na obe strane veoma usijane.

Stotine crkava i džamija najčešće deli samo kameni zid. Iako su u ovom gradu odnosi između Arapa i Jevreja više nego napeti, po zakonu su svi verski objekti dostupni. Najveći broj pravoslavnih svetih mesta čuvaju muslimani, a dve turske porodice koje čuvaju Hristov grob spadaju u najbogatije ljude u Jerusalimu. Svaki vernik ovde ostavlja prilog na ploči groba Gospodnjeg i pali sveće, a cena jedne sveće je dolar.

Hrišćanstvo

Crkva Rođenja u Vitlejemu, najstarija crkva na svetu

Raznolikost hrišćanskog prisustva je veoma uočljiva. Samo u Jerusalimu se ispoveda trideset dve različite hrišćanske veroispovesti. Vekovima su se žestoko sukobljavali predstavnici raznih veroispovesti zbog posedovanja prava nad svetim mestima. Hrišćani su Jerusalim, kao mesto Isusovog stradanja, načinili središtem svetske religije pre 2.000 godina. U Vitlejemu se nalazi najstarija crkva na svetu – crkva Rođenja u kojoj je smeštena i pećina rođenja. To je jedina crkva koju nisu dirali ni Persijanci ni Arapi, a porušili su gotovo sve crkve i manastire. U VI veku, kad su Persijanci rušili sve pred sobom, u ovoj bogomolji su videli mudrace sa istoka i u njihovoj odeći prepoznali svoje pretke, te su odustali.

U XII veku krstaši su obnovili sve porušene crkve.

Spomenici

Jedno od najposećenijih mesta je ostatak Solomonovog hrama, Zapadni zid, poznatiji kao Zid plača. Jevreji iz celog sveta dolaze da se mole ispred ovog zida ostavljajući poruke na hartiji u pukotinama zida. Ovde se, takođe, mole i hasidi – vernici sa dugačkim zulufima, crnom bradom, u crnim odorama i sa šeširima koji liče na cilindre. Religija im ne dozvoljava da rade subotom, pa su svi važni uređaji u domaćinstvu programirani da na taj dan (šabat) rade sami. Petak je dan kada se većina jevrejskog stanovništva priprema za šabat, jer on traje od petka uveče do subote uveče. Za to vreme ljudi se pozdravljaju sa "šabat šalom" (mir subotom).

Via Dolorosa (Put suza)

Posetiocima je takođe zanimljiva i ulica kojom je Hrist prošao kada je vođen na raspeće. Njeno ime je Via Dolorosa, što znači Put suza. U ulici su označena mesta na kojima je Isus padao noseći krst. Danas se tu nalazi pijaca. Na brdu Golgota, gde je Hrist razapet, danas se nalazi crkva, a u rupu u zemlji u koju je bio poboden krst posetioci stavljaju ruke.

Srpski manastir u Jerusalimu

Sveti Sava je među prvim Srbima posetio Jerusalim, i to dva puta. Na povratku sa drugog, upokojio se u Bugarskoj. Pravoslavni vladari, naši takođe, hodočastili su u Svetu zemlju i bogato darivali tamošnje crkve i manastire. Srbi su nekada imali svoj manastir u Jerusalimu, nedaleko od groba Gospodnjeg. On je bio posvećen svetom arhangelu Mihailu. Ovaj manastir i danas postoji, a već više vekova je pod upravom Grka, odnosno Jerusalimske patrijaršije.
Suzana Obradović
Stil magazin 54 – 07.01.2008.

Нема коментара:

Постави коментар